پرسش :

چرا دختران زودتر به سنّ تکلیف می رسند؟


پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):

شاید بهترین جمله این باشد که خدا آنها را بیشتر دوست دارد. وقتی ما روایات دینی خود را نگاه می کنیم، می بینیم که یک توجّه ویژه ای به دختران شده است. واقعا خدا دختران و پدر و مادر هایی که دختر دارند را دوست دارد. این روایت هایی که الان عرض می کنم، از کتاب وسائل الشیعه، فصل نکاح، باب فضیلت دختر دار شدن است.

 ما بینشی در نگاه جاهلانه داشتیم که دختر را پست می شمردند. متاسفانه امروز هم در گوشه و کنار این عالم، حتی در سرزمین خودمان می بینیم که نگاه بعضی ها به دختر، به عنوان جنس دوّم است و برای پسر ها ارزش بیشتری قائل هستند؛ در صورتی که وقتی ما روایات دینی را نگاه می کنیم، می بینیم که قضیّه بالعکس است؛ یعنی توجّه به دختر دار شدن بیشتر است.

شخصی به نام یحیی بن زکریا نامه ای برای امام هادی علیه السلام نوشت و گفت: آقا! همسرم باردار است. دعا کنید که خدا به ما پسری بدهد. امام هادی علیه السلام خیلی کوتاه نوشتند: دختر بهتر از پسر است. یحیی بن زکریا می گوید: به برکت این دعای امام هادی علیه السلام خدا به من دختری داد.

دختران سند بهشت هستند
شخصی محضر نبیّ مکرّم اسلام صلّی الله علیه و آله وارد شد. حضرت دیدند که او ناراحت است، به او گفتند: فلانی چه شده است که تو را امروز ناراحت می بینم؟ گفت: یا رسوالله! دیشب سوّمین فرزند من بدنیا آمد و آن هم دختر بود. حضرت به او یک لبخندی زدند و گفتند: دختر ریحانه است، گل است. روزی و رزق آن را خدا می دهد؛ در ادامه فرمودند:“ و لک الجنه“ یعنی به واسطه ی این که سه دختر داری، خدا بهشت را بر تو واجب کرد. ظاهرا در این جمع چند نفر دیگر هم بودند؛ دیگری سوال کرد: یا رسول الله! “و اثنتین” یعنی ما که دوتا دختر داریم چه؟ حضرت فرمودند: “واثنتین”؛ یعنی دو تا هم داشته باشی، بهشت بر شما واجب است. یکی دیگر سوال کرد: یا رسول الله! ما که یک دختر داریم چه؟ حضرت فرمودند: یکی هم داشته باشی، بهشت بر شما واجب است. به تعبیر من دختران سند بهشت هستند. اگر والدین خوب آنها را استشمام کنند، بوی بهشت را از آنها می فهمند؛ لذا وجود مبارک پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله حضرت فاطمه را می بویید و می فرمود: “من از فاطمه بوی بهشت را استشمام می کنم“؛ لذا دختر بوی بهشت می دهد و سند بهشت برای پدر و مادر است.

خوش یُمنی زن و پا قدم دختر
در روایت دیگر داریم که از خوش یُمنی زن این است که فرزند اوّلش دختر باشد؛ البته این عبارت به معنای این نیست که اگر فرزند اوّلش پسر بود، پس این خانم بد یُمن است؛ نه، بلکه آنجا مسکوت مانده است.
مهمان همیشه برکت دارد؛ ولی یک موقع مهمانی به خانه می آید و شما می گویید: این مهمان عجب خیر و برکتی داشت؛ دختر نیز همینطور است. وقتی خدا به انسان دختر می دهد انگار باب روزی را هم باز می کند؛ یعنی پا قدم دختر آن قدر پر برکت است که آدم حس می کند، زندگی یک رنگ و بوی دیگری گرفته است؛ پس خداوند دخترها را بیشتر دوست دارد.

تفاوت دختر و پسر در بلوغ
از آن طرف به دلایل علمی دختران رشد بیشتری از پسران دارند. وقتی دختران به سنّ نُه، ده سالگی می رسند، نسبت به پسران از بلوغ فکری بیشتری برخوردار هستند؛ حتی در رشد جسمی نیز همین طور است. در خانه هایی که دختر و پسر دوقلو دارند، وقتی این بچّه ها به سنّ هشت، نّه سالگی می رسند، می بینید که دختر از لحاظ جسمی از پسر جلو زد و فهمیده تر شد و رشد بیشتری پیدا کرد.

از لحاظ علمی نیز، دختران در یک زمانی از پسران جلو می زنند؛ یعنی از لحاظ تمام بلوغ ها مثل بلوغ جسمی، بلوغ عاطفی، بلوغ جنسی، حتی بلوغ عقلی و اقتصادی، این ها رشد ویژه ای می کنند؛ به همین دلیل اسلام عزیز و خداوند متعال دوست دارد که انسان کامل زود تر سر سفره ی بندگی قرار بگیرد و او را مهمان بندگی خودش کند؛ لذا برای همین تمام دختر خانم هایی که به سنّ نُه سالگی می رسند، در بندگی خدا مهمان می شوند.
​​​​​​​
امّا پسرها چند سال دیرتر به این رشد و بلوغ می رسند؛ البته اسلام از پسر های نه، ده ساله نماز را خواسته است؛ حالا ممکن است در روزه بگوید: روزه ی تمرینی؛ امّا باید نوجوانان  قبل از نوجوانی و در پایان دوره ی کودکی، در آن دوره ای که خوب و بد را می فهمند، به سمت بندگی خدا بروند. در روایات داریم وقتی پسر ها به نُه سالگی می رسند، آنها را به نماز خواندن تشویق کنید.